بررسی و نقد نسبت‌های محمد‌رضا حکیمی به فیلسوفان

author

Abstract:

استاد محمد‌رضا حکیمی با بهره‌گیری از بخش‌هایی از آرای بزرگان حکمت اسلامی، کوشیده است مقاصد مکتب تفکیک را از زبان خود این فیلسوفان بازگو کند و حکمت را از زبان خود حکیمان بی‌مقدار جلوه دهد. ایشان با گزینش بخش‌هایی از سخنان شیخ الرئیس، محقق طوسی، صدر المتألهین، علامه طباطبایی و امام خمینی و نیز با چشم‌پوشی از سیرۀ علمی و عملی این بزرگان، به طور غیر‌مستقیم آنها را به تناقض در رفتار و گفتار متهم کرده و فلسفه (و عرفان) را از دید این فیلسوفان نامدار بی‌ارزش جلوه داده است. در این مقاله تلاش کرده‌ایم با نشان‌دادن پاره‌ای از اشکال‌ها در گفته‌ها و نوشته‌های ایشان، اولاً، نادرستی اتهام تقابل فلسفه و فیلسوف (یا عرفان و عارف) با معارف اهل بیت (ع) را نشان دهیم؛ ثانیاً، اندک‌عبارت‌هایی را که استاد حکیمی از میان ده‌ها کتاب فلسفی گلچین کرده‌ و آنها را شاهدی بر بی‌اعتباری فلسفه (و عرفان) قرار داده است ارزیابی کنیم و با ذکر قرینه‌های مختلف از آرای خود فیلسوفان و نیز با درنظرگرفتن سیره علمی و سلوک عملی ایشان، معنای صحیح عبارت‌های مزبور را نشان دهیم.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نقد و بررسی اندیشه اجتماعی محمدرضا حکیمی

نقد و بررسی اندیشه اجتماعی محمدرضا حکیمی چکیده محمدرضا حکیمی که از اندیشمندان مکتب تفکیک می باشد، با تکیه بر آیات و روایات، نظرات اقتصادی، اجتماعی و سیاسی خود را در آثار متعددی منتشر ساخته است. در این مقاله به روش مطالعات کتابخانه ای و سندی به جمع آوری اطلاعات پرداخته ایم. از لحاظ نظری با توجه به ضرورتی که در قرن بیستم میلادی در بین مسلمانان برای تشکیل حکومت اسلامی احساس شد و با درنظر گرفتن ا...

full text

بررسی ساختاری و محتوایی قصیده «نغمات الاشواق» محمدرضا حکیمی

ادبیات و زبان شعر از آغاز به عنوان ابزاری در اختیار جریان‌های سیاسی و اعتقادی بوده است. در همین راستا ستیزه‌ها و انقلاب‌های شیعیان در عصر اموی و عباسی در گسترش و تقویت ادب شیعه به ویژه در حوزه شعر نقش مهمی ایفا کرده است. تاکنون  شاعران شیعه بی‌شماری پیرامون حادثه عاشورا و در مدح ائمه قلم فرسایی کرده‌اند که از میان آنها می‌توان به محمدرضا حکیمی اشاره کرد. او چند قصیده به زبان عربی سروده است که م...

full text

بررسی ساختاری و محتوایی قصیده «نغمات الاشواق» محمدرضا حکیمی

ادبیات و زبان شعر از آغاز به عنوان ابزاری در اختیار جریان های سیاسی و اعتقادی بوده است. در همین راستا ستیزه ها و انقلاب های شیعیان در عصر اموی و عباسی در گسترش و تقویت ادب شیعه به ویژه در حوزه شعر نقش مهمی ایفا کرده است. تاکنون  شاعران شیعه بی شماری پیرامون حادثه عاشورا و در مدح ائمه قلم فرسایی کرده اند که از میان آنها می توان به محمدرضا حکیمی اشاره کرد. او چند قصیده به زبان عربی سروده است که م...

full text

عقل از دیدگاه میرزا مهدی اصفهانی و محمدرضا حکیمی

سئوال از چیستی عقل در نزد تفکیکان اصلی‏ترین مسئله است. حاصل مقایسه دیدگاه دو شخصیت تاثیرگذار در مکتب تفکیک این است که اصفهانی با توجه به نوع انسان شناختی که دارد عقل را امری مجرد، مغایر با علم و نفس و متغایر با معقول می‏داند. و قائل است که قطع و یقین در صورتی که علم حصولی را ایجاد کند، معتبر است. همچنین اعتقاد به اینکه عقل و علم هر دو معرفت‏ را به‏ نفس‏ می‏دهد، شبیه دیدگاه اشاعره است. اما حکیمی...

full text

جامعه مطلوب قرآنی بررسی آرای محمدرضا حکیمی درباره سرشت و مختصات مدنیت قرآنی

این مقاله بدون اینکه قصد تحلیل جریان فکری مکتب تفکیک داشته باشد، میکوشد جامعة ایدهآل قرآنی را از منظر محمدرضا حکیمی، از متفکران دوره دوم از حیات مکتب تفکیک، مورد بازخوانی قرار دهد. دلیل انتخاب حکیمی به دو مسئلة مهم باز میگردد: انحطاط » نخست، علاق همندی وافر حکیمی به مهمترین موضوع تاریخ معاصر ایران یعنی ما را دینی نمیداند و وضعیت موجود را « جامعة کنونی » دوم آنکه حکیمی ؛« مسلمین انحراف از آرمانه...

full text

سنجش محتوایی و ساختاری دو قصیدۀ "عینیۀ" ابن‌سینا و "عینیۀ" محمدرضا حکیمی

قصیدۀ عینیۀ ابن­سینا از جمله اولین آثاری است که در آن روح یا نفس ناطقۀ انسان به شکل یک پرنده به تصویر کشیده شده است. این قصیده نمایش فرود آمدن روان است که از جهان عقول مجرده در زندان تن اسیر می­گردد و سرانجام آرزو می­کند به خاستگاه نخستین خود بازگردد. قصیدۀ عینیۀ محمدرضا حکیمی با نام "الوهیج" که در بحر کامل مضمر و با همان قافیۀ عینیۀ ابن­سینا سروده شده است، در واقع پاسخی به عینیۀ ابن­سینا در رو...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 22  issue 86

pages  118- 148

publication date 2017-06-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023